na zachód krajem Europy od wschodu i północy graniczy ona z Hiszpanią, a od zachodu i południa oblewają ją wody Oceanu Atlantyckiego.
Skrajne punkty: północny 42°09'N. południowy 36°57'N, zachodni 9°29'W, wschodni 6°11'W. Rozciągłość południkowa wynosi 570 km,
równoleżnikowa 240 km. Kraj kształtem zbliżony do prostokąta jest długi także na 570 km, lecz jego przeciętna szerokość wynosi 180 km. Granice
– Portugalia graniczy jedynie z Hiszpanią, zajmującą większą część Półwyspu Iberyjskiego. Długość granicy z Hiszpanią wynosi 1232 km.
Linia brzegowa – 1792 km to łączna długość biorąc pod uwagę wyspy: Azory (2346 km²) i Maderę (801 km²), które leżą poza kontynentalną
częścią Europy. Długość wybrzeża samej Portugalii wynosi 832 km.
2. LITERATURA
Literatura portugalska – literatura piękna tworzona w języku portugalskim w Portugalii, w szerszym znaczeniu
literatura portugalskojęzyczna tworzona na całym świecie, w tym zwłaszcza w Brazylii.
Twórczości portugalskojęzycznej
nie można ściśle rozdzielić między Portugalię i Brazylię, tak samo, jak nie można kategorycznie rozdzielić literatury brytyjskiej
i amerykańskiej (czego najlepszym
przykładem jest poezja T.S. Eliota). W każdym razie cała twórczość powstała
przed uzyskaniem przez Brazylię niepodległości zalicza się jednocześnie do tradycji europejskiej i amerykańskiej języka
portugalskiego. Po portugalsku piszą też autorzy pochodzący z dawnych kolonii portugalskich – a przypomnieć trzeba, że
Portugalczycy zakładali faktorie handlowe, gdzie tylko się dało – między innymi
z krajów afrykańskich. Literatura portugalska
wyodrębniła się spośród innych tradycji romańskich w średniowieczu wraz z uformowaniem się języka portugalskiego. Powstał on
z północno-zachodnich
dialektów Półwyspu Iberyjskiego, który – co należy podkreślić – w dużej części znajdował się pod władzą Arabów.
Wbrew temu, co się powszechnie w Polsce sądzi, nigdy nie ustępowała sąsiedniej literaturze hiszpańskiej.
Trzeba zaznaczyć, że żyła
z nią w symbiozie, a poeci portugalscy pisywali swoje wiersze również po hiszpańsku.
3. HISTORIA
W starożytności ziemie obecnej Portugalii, zamieszkiwali Celtowie oraz ludy iberyjskie. Do wybrzeży docierały wyprawy handlowe Fenicjan i Greków.
W III wieku p.n.e.
terytorium znalazło się pod zwierzchnictwem Kartaginy, a w następnym stuleciu stało się terenem rzymskim. W latach 154–138 p.n.e.
Rzymianie pokonali plemię Luzytanów.
Pod panowaniem rzymskim ziemie portugalskie należały do prowincji Luzytania. Dzięki okupacji rzymskiej
nastąpił znaczny postęp cywilizacyjny. Rzymskie państwo władało
na tych terenach do V wieku. Za rządów rzymskich nastąpiła całkowita romanizacja
ludności, a w późniejszym okresie także chrystianizacja.
4. TRADYCJA
W Portugalii najważniejszym świętem jest Boże Narodzenie. W wigilię całe rodziny zbierają się wokół choinki oczekując wybicia północy,
by razem udać się na pasterkę. Po skończonej mszy, wszyscy udają się do domów by zasiąść do wigilijnego posiłku zwanego "consoada".
Tradycją jest,
że do kominków wrzuca się fogueira da consoada, jest to polano spalane w Wigilię, którego popiół i węgielki
przechowuje się, w momencie gdy nadejdzie burza, wrzuca się go do ognia. Według portugalskich wierzeń dym z fogueria da consoada chroni
dom od uderzenia piorunem. Starą tradycją
jest także zapraszanie dusz zmarłych. Pozostawia się dla nich puste nakrycie przy wigilijnym stole,
lub wrzuca się do kominka okruszki z wigilijnych potraw. Dawniej były to nasiona. Wierzono, że w innym świecie nasiona przerodzą się w
pożywienie, które zostanie zesłane na ziemię, gdy nastanie głód.
5. GOSPODARKA
Wazna dziedzina gospodarki jest turystyka. Portugalie na wakacje odwiedza coraz wiecej turystów, z czego ponad polowe stanowili uczestnicy wycieczek.
Przyjmowanie zagranicznych turystów przynosi zadowalajacy dochód, dlatego ten sektor coraz bardziej sie rozwija. Rolnictwo,
które do niedawna bylo
glównym dzialem gospodarki Portugalii, zatrudnia dzis juz tylko 12% populacji czynnej
zawodowo i ma swój 7% udzial w tworzeniu PKB. Wazna specjalizacje rolnictwa portugalskiego stanowia sadownictwo i warzywnictwo.
Szczególna role odgrywa tu winorosl, uprawiana od blisko 2 tys. lat. Najwieksze winnice
znajduja sie nad rzeka Duero skad pochodzi wysokogatunkowe wino
porto, eksportowane na caly swiat. Portugalia nalezy ponadto do swiatowej czolówki producentów oliwek i oleju z oliwek. Hodowla jest slabo
rozwinieta, lecz dzieki duzym przestrzeniom ma charakter ekstensywny. Do glównych zwierzat hodowlanych
naleza: trzoda chlewna,
bydlo, owce i drób. Przemysl. Glównymi dziedzinami przemyslu sa: przemysl wlókienniczy (oparty na importowanej bawelnie), spozywczy
(winiarnie, olejarnie, cukrownie), oraz chemiczny (rafineryjny, nawozów sztucznych). Bogactw mineralnych jest niewiele. Najwieksze znaczenie
maja
zloza wolframu w górach Serra de Estrela. W ich wydobyciu Portugalia zajmuje wysokie miejsce w Europie i nalezy tez do scislej czolówki
wydobywców w skali swiatowej.
Z portugalskich lasów pozyskuje sie rocznie 11 mln m3 drewna. W zbiorze korka z debu korkowego Portugalia zajmuje
pierwsze miejsce w swiecie. Wazna dziedzina gospodarki jest takze rybolówstwo. Roczne polowy przynosza 325 tys. ton ryb, glównie sardynek.
5. RELIGIA
Portugalia nie ma ustanowionej oficjalnej religii. Dominującą religią w Portugalii jest katolicyzm. Według Narodowego Spisu Powszechnego z
2011 roku, 81%
ludności Portugalii jest katolicka, ale tylko około 19% bierze udział we mszy i podejmuje regularnie sakramenty.
Zgodnie z badaniami przeprowadzonymi przez Pew Research Center w 2010 roku: 93,8% Portugalczyków identyfikują się jako chrześcijanie.
Następnie 4,4% nie są związani z żadną religią (według spisu 6,8%), 0,6% wyznaje islam, 0,6% buddyzm, 0,5% tradycyjne religie etniczne
i 0,1% wyznawało inne religie. Obok katolicyzmu chrześcijaństwo w Portugalii reprezentują: protestantyzm (1,6%), Świadkowie Jehowy (0,5%) i prawosławie (0,2%).
Według najnowszego sondażu Eurobarometru z 2010 roku odpowiedzi mieszkańców Portugalii na pytania w sprawie wiary były następujące:
Darmowy hosting zapewnia PRV.PL
W III wieku p.n.e. terytorium znalazło się pod zwierzchnictwem Kartaginy, a w następnym stuleciu stało się terenem rzymskim. W latach 154–138 p.n.e.
Rzymianie pokonali plemię Luzytanów. Pod panowaniem rzymskim ziemie portugalskie należały do prowincji Luzytania. Dzięki okupacji rzymskiej
nastąpił znaczny postęp cywilizacyjny. Rzymskie państwo władało na tych terenach do V wieku. Za rządów rzymskich nastąpiła całkowita romanizacja
ludności, a w późniejszym okresie także chrystianizacja.
4. TRADYCJA
W Portugalii najważniejszym świętem jest Boże Narodzenie. W wigilię całe rodziny zbierają się wokół choinki oczekując wybicia północy,
by razem udać się na pasterkę. Po skończonej mszy, wszyscy udają się do domów by zasiąść do wigilijnego posiłku zwanego "consoada".
Tradycją jest,
że do kominków wrzuca się fogueira da consoada, jest to polano spalane w Wigilię, którego popiół i węgielki
przechowuje się, w momencie gdy nadejdzie burza, wrzuca się go do ognia. Według portugalskich wierzeń dym z fogueria da consoada chroni
dom od uderzenia piorunem. Starą tradycją
jest także zapraszanie dusz zmarłych. Pozostawia się dla nich puste nakrycie przy wigilijnym stole,
lub wrzuca się do kominka okruszki z wigilijnych potraw. Dawniej były to nasiona. Wierzono, że w innym świecie nasiona przerodzą się w
pożywienie, które zostanie zesłane na ziemię, gdy nastanie głód.
5. GOSPODARKA
Wazna dziedzina gospodarki jest turystyka. Portugalie na wakacje odwiedza coraz wiecej turystów, z czego ponad polowe stanowili uczestnicy wycieczek.
Przyjmowanie zagranicznych turystów przynosi zadowalajacy dochód, dlatego ten sektor coraz bardziej sie rozwija. Rolnictwo,
które do niedawna bylo
glównym dzialem gospodarki Portugalii, zatrudnia dzis juz tylko 12% populacji czynnej
zawodowo i ma swój 7% udzial w tworzeniu PKB. Wazna specjalizacje rolnictwa portugalskiego stanowia sadownictwo i warzywnictwo.
Szczególna role odgrywa tu winorosl, uprawiana od blisko 2 tys. lat. Najwieksze winnice
znajduja sie nad rzeka Duero skad pochodzi wysokogatunkowe wino
porto, eksportowane na caly swiat. Portugalia nalezy ponadto do swiatowej czolówki producentów oliwek i oleju z oliwek. Hodowla jest slabo
rozwinieta, lecz dzieki duzym przestrzeniom ma charakter ekstensywny. Do glównych zwierzat hodowlanych
naleza: trzoda chlewna,
bydlo, owce i drób. Przemysl. Glównymi dziedzinami przemyslu sa: przemysl wlókienniczy (oparty na importowanej bawelnie), spozywczy
(winiarnie, olejarnie, cukrownie), oraz chemiczny (rafineryjny, nawozów sztucznych). Bogactw mineralnych jest niewiele. Najwieksze znaczenie
maja
zloza wolframu w górach Serra de Estrela. W ich wydobyciu Portugalia zajmuje wysokie miejsce w Europie i nalezy tez do scislej czolówki
wydobywców w skali swiatowej.
Z portugalskich lasów pozyskuje sie rocznie 11 mln m3 drewna. W zbiorze korka z debu korkowego Portugalia zajmuje
pierwsze miejsce w swiecie. Wazna dziedzina gospodarki jest takze rybolówstwo. Roczne polowy przynosza 325 tys. ton ryb, glównie sardynek.
5. RELIGIA
Portugalia nie ma ustanowionej oficjalnej religii. Dominującą religią w Portugalii jest katolicyzm. Według Narodowego Spisu Powszechnego z
2011 roku, 81%
ludności Portugalii jest katolicka, ale tylko około 19% bierze udział we mszy i podejmuje regularnie sakramenty.
Zgodnie z badaniami przeprowadzonymi przez Pew Research Center w 2010 roku: 93,8% Portugalczyków identyfikują się jako chrześcijanie.
Następnie 4,4% nie są związani z żadną religią (według spisu 6,8%), 0,6% wyznaje islam, 0,6% buddyzm, 0,5% tradycyjne religie etniczne
i 0,1% wyznawało inne religie. Obok katolicyzmu chrześcijaństwo w Portugalii reprezentują: protestantyzm (1,6%), Świadkowie Jehowy (0,5%) i prawosławie (0,2%).
Według najnowszego sondażu Eurobarometru z 2010 roku odpowiedzi mieszkańców Portugalii na pytania w sprawie wiary były następujące:
Darmowy hosting zapewnia PRV.PL
Przyjmowanie zagranicznych turystów przynosi zadowalajacy dochód, dlatego ten sektor coraz bardziej sie rozwija. Rolnictwo,
które do niedawna bylo glównym dzialem gospodarki Portugalii, zatrudnia dzis juz tylko 12% populacji czynnej
zawodowo i ma swój 7% udzial w tworzeniu PKB. Wazna specjalizacje rolnictwa portugalskiego stanowia sadownictwo i warzywnictwo.
Szczególna role odgrywa tu winorosl, uprawiana od blisko 2 tys. lat. Najwieksze winnice znajduja sie nad rzeka Duero skad pochodzi wysokogatunkowe wino
porto, eksportowane na caly swiat. Portugalia nalezy ponadto do swiatowej czolówki producentów oliwek i oleju z oliwek. Hodowla jest slabo
rozwinieta, lecz dzieki duzym przestrzeniom ma charakter ekstensywny. Do glównych zwierzat hodowlanych naleza: trzoda chlewna,
bydlo, owce i drób. Przemysl. Glównymi dziedzinami przemyslu sa: przemysl wlókienniczy (oparty na importowanej bawelnie), spozywczy
(winiarnie, olejarnie, cukrownie), oraz chemiczny (rafineryjny, nawozów sztucznych). Bogactw mineralnych jest niewiele. Najwieksze znaczenie
maja zloza wolframu w górach Serra de Estrela. W ich wydobyciu Portugalia zajmuje wysokie miejsce w Europie i nalezy tez do scislej czolówki
wydobywców w skali swiatowej. Z portugalskich lasów pozyskuje sie rocznie 11 mln m3 drewna. W zbiorze korka z debu korkowego Portugalia zajmuje
pierwsze miejsce w swiecie. Wazna dziedzina gospodarki jest takze rybolówstwo. Roczne polowy przynosza 325 tys. ton ryb, glównie sardynek.